بهنام پرداختی؛ حسین پیرخراطی؛ فرخ اسد زاده
چکیده
زمینه و هدف: در این مطالعه ارزیابی فلزات سنگین در خاک اطراف شهر زنجان، با بکارگیری شاخصهای آلودگی، ریسک سرطانزایی و غیرسرطانزایی و تعیین منشأ فعالیتهای زمینزاد و انسانزاد با استفاده از روشهای آماری پرداخته شد. مواد و روشها: در این پژوهش، تعداد 30 نمونه از عمق 20-0 سانتیمتری خاک برداشته و براساس روش هضم اسیدی توسط آنالیز ...
بیشتر
زمینه و هدف: در این مطالعه ارزیابی فلزات سنگین در خاک اطراف شهر زنجان، با بکارگیری شاخصهای آلودگی، ریسک سرطانزایی و غیرسرطانزایی و تعیین منشأ فعالیتهای زمینزاد و انسانزاد با استفاده از روشهای آماری پرداخته شد. مواد و روشها: در این پژوهش، تعداد 30 نمونه از عمق 20-0 سانتیمتری خاک برداشته و براساس روش هضم اسیدی توسط آنالیز طیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی مورد آنالیز قرار گرفت.یافتهها: فاکتور غنی شدگی برای روی و کادمیوم به ترتیب با میانگین 1/42 و 5/34 در ردهی غنی شدگی شدید و شاخص زمین انباشت برای کادمیوم با میانگین 8/2 در ردهی بالای آلودگی قرار داشت. تغییرات مکانی شاخص بار آلودگی و درجهی آلودگی اصلاح شده نشان داد که در نزدیکی مراکز صنعتی شدت آلودگی بیشتر شده و رگرسیون خطی بین ریسک اکولوژیکی و ضریب میانه دامنه اثر متوسط (903/0=R2) نشان داد که 76 درصد نمونهها در احتمال سمیت قرار گرفتهاند. کادمیوم در کودکان و بزرگسالان با میانگین شاخص خطر غیرسرطانزایی 2 و 5/0 بخصوص در معرض جذب پوستی با میانگین 5/0 بیشترین خطر را داشت. خطر ابتلا به بیماریهای سرطانی بیشتری را نشان میدهد. نتیجهی تعیین منشأ و سهم فلزات سنگین به کمک ارزیابی-های آماری نشان داد که سرب، روی و کادمیوم در نتیجهی فعالیتهای انسانی و کروم، مس و آرسنیک در نتیجهی توأمان فعالیتهای انسانی و زمین زاد در منطقه تجمع یافتهاند. نتیجهگیری: پیشنهاد میگردد به منظور کاهش اثرات منفی زیست محیطی فلزات سنگین در خاک اطراف شهر زنجان، اقداماتی مانند کاهش ورود آلایندهها و پالایش خاک آلوده صورت گیرد.